Zwangere vrouw heeft weinig meer te kiezen, de geboortezorg gaat op de schop!

10.02.2016 10:00

Vala is zwanger van haar derde kind. Ze moet dus binnenkort een aantal keuzes maken. Thuis bevallen, of in het ziekenhuis? Wat voor kraamzorg wil ze? Je zou zeggen: haar lijf, haar baby, haar beslissing. Maar dat gaat binnenkort misschien niet meer op. De Nederlandse geboortezorg gaat in 2016 en 2017 misschien wel helemaal op de schop. En dat betekent dat de zwangere vrouw weinig meer te willen heeft…

Lees ook: Deze ‘verrassingen’ staan je te wachten (tijdens en na de bevalling!).

In 2009 ontstond er commotie naar aanleiding van een onderzoek waaruit bleek dat de perinatale sterfte (ongeboren babies vanaf 22 weken en geboren tot 7 dagen oud die komen te overlijden) in Nederland veel hoger was dan in andere Westerse landen. Menigeen, in binnen en buitenland, stond op z’n achterste benen. Want: hoe was dat mogelijk in een modern land als Nederland? Al gauw werd ons geboortezorgsysteem als de boosdoener aangewezen. Dat zou te weinig gereguleerd zijn en teveel risico’s met zich meebrengen. De thuisbevalling was gevaarlijk en er werd opgeroepen tot het aan banden leggen van dergelijke ‘middeleeuwse’ praktijken.

Dit is de aanleiding geweest voor de hervorming van de Nederlandse geboortezorg naar wat een zogenaamd ‘integraal stelsel’ moet worden, wat kort gezegd inhoudt dat zwangerschap en bevallen aan veel meer regels gebonden wordt. Als dat alleen maar zou betekenen dat er beter gecommuniceerd en samengewerkt wordt tussen eerstelijns (verloskundige) en tweedelijns (ziekenhuis) geboortezorg, dan zou dat een goede ontwikkeling zijn. Echter, betekent deze hervorming vooral dat er voor zwangere vrouwen minder te kiezen valt. En ze daarmee dus ook minder autonomie over hun eigen lichaam krijgen. Iets dat nou juist zo belangrijk is voor de vrouw met een kind onder haar huid.

Wat de reden is van die relatief hoge perinatale sterfte, is daarnaast bovendien eigenlijk helemaal niet goed duidelijk geworden. Is het bijvoorbeeld omdat wij in Nederland anders rekenen dan in andere landen, of gaan er in ons land daadwérkelijk meer babies dood? We weten het gewoon niet. En feit blijft: de meeste zwangerschappen verlopen goed en de meeste babies komen gezond ter wereld, onder begeleiding van een verloskundige. Nederlandse verloskundigen zijn middels een gedegen opleiding getraind om zwangerschappen en bevallingen te begeleiden en daarnaast adequate risico-inschattingen te kunnen maken. Sluitend empirisch bewijs voor de noodzaak van het veranderen van het Nederlands geboortesysteem is er dus eigenlijk niet.

Moeten we desondanks toch naar een systeem waarin bijvoorbeeld de verzekeraar bepaalt waar en hoe we gaan bevallen? Bij wie je kraamzorg mag afnemen en bij wie niet? Persoonlijk ben ik geneigd te zeggen van niet. Niet omdat ik nou zo graag thuis wil bevallen met kaarsjes en esotherische muziek (doe mij namelijk maar zoveel mogelijk drugs en witte jassen), maar meer omdat ik van mening ben dat je als zwangere vrouw baas over eigen buik en baby bent. En dat het dus aan jou is om te beslissen hoe je zo’n bijzondere en meestal toch één van de ingrijpendste gebeurtenissen van je leven, wilt vormgeven. Jij zet tenslotte nieuw leven op de wereld, dus het is niet meer dan logisch dat je dat kunt doen op een manier waar jij je goed bij voelt.

Natuurlijk, het kan altijd fout gaan. En als zwangere vrouw moet je wel verstandig zijn en niet persé vast willen houden aan dat romantische idee van die kaarsjes, als dat ten koste kan gaan van jouw gezondheid en die van je baby. Maar we moeten ook niet panikeren als daar eigenlijk geen reden voor is. En wat we voorál moeten is zwangere vrouwen in hun waarde laten. Want dat is voornamelijk belangrijk als we zoveel mogelijk gezonde babies op de wereld willen zetten. En dat zou toch het uitgangspunt moeten zijn en moeten blijven.

Om de autonomie en het zelfbeschikkingsrecht van zwangere vrouwen te behouden, hebben het Clara Wichmann Instituut en de Nederlandse Vrouwen Raad een petitie in het leven geroepen voor herbezinning omtrent de hervormingen van de geboortezorg. Vind jij ook dat vrouwen zelf moeten kunnen beslissen over hun zwangerschappen en bevallingen? Teken dan de petitie!

Lees ook: Waarom een bevalling in het echt nooit zo gaat als in de film.