10 dingen die ik als aanstaande vader niet wist

Als je voor het eerst vader wordt, kom je in een onbekende nieuwe wereld terecht. Over negen maanden is er ineens een kind, en dan? Willem Bisseling schreef er het boek Vader op komst over.

Je vrienden en familie zeggen: ‘Je leven gaat totaal veranderen’ of ‘Dat wordt de komende jaren slecht slapen’. Leuk, die clichés, maar je hebt er geen donder aan. Daar komt bij: is dat echt het enige wat er gebeurt als je vader wordt? Nee, natuurlijk niet. Sterker nog, in de negen maanden voorafgaand aan de geboorte zijn er ontzettend veel dingen die je kunt voorbereiden voordat de kleine er is. Je gaat namelijk dingen tegenkomen waar je geen idee van had. Daarom mijn top tien van zwangerschaps- en babyhacks die ik nog niet wist voordat ik vader was.

1. In de zwangerschapswereld is weinig plek voor de man

Ben je net zo naïef als ik en denk je dat we in een geëmancipeerd land leven waarbij man en vrouw gelijk zijn en schouder aan schouder staan? Dan heb je het helaas mis. De wereld van de zwangerschap is er een voor vrouwen, door vrouwen. Voor mannen lijkt er in de regel weinig plek te zijn. Waar een vrouw vandaag de dag nog steeds wordt genegeerd bij hypotheekgesprekken, moet een man het vaak ontgelden bij onder andere verloskundigen. Zij richten zich doorgaans vrijwel alleen op de zwangere vrouw.

2. De kraamhulp is een rots in de branding

Ik moest er aanvankelijk niet veel van hebben, zo’n kraamzorg in huis. Ik zag voor me een bemoeierige dame van middelbare leeftijd die ons wel eens even zou vertellen hoe je een kind grootbrengt. Niets is minder waar. Elke zwangere vrouw heeft recht op minimaal 49 uur kraamzorg. In acht dagen na de geboorte geeft de kraamzorg je een spoedcursus ‘baby’.

3. Jouw hormoonhuishouding

Dat een zwangere vrouw last kan hebben van haar hormonen is geen geheim. Dat jij last kan hebben van haar hormonen is ook bekend. Maar je kunt ook last hebben van je eigen hormonen. De hormoonsamenstelling van mannen verandert namelijk ook behoorlijk tijdens de zwangerschap, onder andere door minder aanmaak van testosteron. Kijk er dus niet van op als je snotterend op de bank zit tijdens het kijken van Love Actually.

4. Erkennen, naamgeving en ouderlijk gezag

Ben je getrouwd of geregistreerd partner, dan ben jij zodra je kind geboren wordt juridisch de vader van je kind. Doe je aangifte bij de gemeente, dan krijgt je kind jouw achternaam, tenzij jullie anders besloten hebben. Dat ligt anders wanneer je niet getrouwd bent en geen geregistreerd partner. In dat geval ben jij juridisch niets van je kind. Doe je dan aangifte, dan krijgt het automatisch de naam van de moeder. Om gedoe voor te zijn kun je het beste je kind tijdens de zwangerschap erkennen bij de gemeente. Zorg dat je overlegd hebt wiens achternaam het kind zal dragen, omdat dat bij erkenning al bepaald wordt. Erkennen doe je samen met de aanstaande moeder. Wil je ook de voogdij over je eigen kind, dan zul je ouderlijk gezag moeten aanvragen. Dat kan zodra je kind geboren is en een BSN heeft.

5. Ontsluiting

Bij tien centimeter ontsluiting kan de baby geboren worden. Het woord ontsluiting valt vaak, maar wat is het nou eigenlijk? Als de weeën beginnen ‘ontsluit’ de baarmoedermond zich. Dat gaat langzaam. Als de weeën al een tijd aan de gang zijn, dan komt de verloskundige de ontsluiting opmeten. Dat doet ze met haar vingers. Zij schat zo hoe ver de baarmoedermond ontsloten is. Bij tien centimeter heeft de baby de ruimte om eruit te komen en via het geboortekanaal een weg naar buiten te vinden.

6. Je auto parkeren bij het ziekenhuis

Gaat je vrouw in het ziekenhuis bevallen, weet dan dat je haar gewoon bij de hoofdingang kan afzetten. Zij wordt daar opgevangen door de verloskundige die eerder bij jullie thuis is geweest en jullie is voorgegaan. De verloskundige brengt haar naar de kraamkamer, terwijl jij rustig de auto op de algemene parkeerplaats kunt zetten.

7. Pijnstilling gaat niet vanzelf

Op pijnstilling bij bevallingen lijkt in Nederland nog een taboe te rusten. De algemene consensus lijkt nog steeds te zijn: pijn hoort erbij. Je vrouw kan echter voor (medische) pijnstilling kiezen bij de bevalling. Ze moet het wel zelf aangeven. Een verloskundige mag het niet actief aanbieden, tenzij medisch noodzakelijk. Nu is je vrouw tijdens het baren wel met iets anders bezig, dus jij kan je daar nuttig in maken. Vergaat je geliefde van de pijn? Vraag dan om mogelijkheden voor pijnstilling.

8. De placenta inspecteren

Nadat je kind is geboren, zal je geliefde opnieuw moeten baren. Vrij kort na de bevalling moet zij namelijk de placenta geboren laten worden. De placenta wordt geïnspecteerd door de verloskundige en jullie krijgen deze ook te zien. Ook zal er gevraagd worden wat jullie ermee willen doen. Er is van alles mogelijk: je kan er pillen van maken, een gipsafdruk, hem mee naar huis nemen voor de hond, hem begraven, etc. Je kan de placenta ook gewoon achterlaten in het ziekenhuis.

9. Rottende navelstomp

Als je kind geboren is, wordt de navelstreng doorgeknipt. Er worden twee klemmen op gezet en jij zet de schaar erin. Wat resteert: een klein navelstompje met klem aan de buik van je baby. Dit stompje zal er ergens de komende tien dagen af gaan vallen. Let wel: het is dood vlees en zal binnen een paar dagen ook zo gaan ruiken.

10. Een baby slaapt twintig uur per dag

Was je bang dat je geen rust kreeg als je kind is geboren? In principe slaapt je baby zo’n beetje dag en nacht. Toch gaat het jullie dag- en nachtrust kosten. Een baby moet namelijk elke drie uur gevoed worden. Dag en nacht.

Deze weetjes (en nog veel meer) staan in het boek Vader op komst van Willem Bisseling. Benieuwd geworden? Het boek is hier te bestellen.

Willem Bisseling (1982) is literair agent en schrijver. Hij begeleidt en vertegenwoordigt auteurs op artistiek en zakelijk gebied bij het agentschap Sebes & Bisseling. Willem is sinds 2018 vader van Bente en zou na Alweer een bestseller nooit meer een boek schrijven.